Q&A

Polskie Sieci Elektroenergetyczne zaprojektowały przebiegi dla ponad 250 kilometrów linii napowietrznych, których początek zostanie zlokalizowany w nowej stacji elektroenergetycznej (SE) Choczewo.

Ze stacji będą wychodziły cztery nowe linie energetyczne – w kierunku SE Żarnowiec w gminie Krokowa, do SE Gdańsk Przyjaźń w gminie Żukowo, do istniejącej linii Grudziądz Węgrowo-Gdańsk Błonia w okolicach Tczewa oraz w kierunku Słupska.

Inwestycją zostaną objęte 22 gminy na trasie przebiegu tych linii. Trasy linii przekazano władzom gmin oraz opublikowano na stronie pomorzedajemoc.pse.pl w zakładce Inwestycje/Lokalizacja inwestycji.

Mieszkańcy terenów objętych inwestycją są o niej informowani od wczesnego etapu. W ramach prowadzonego na obszarze 22 gmin procesu konsultacyjno-informacyjnego mieli możliwość wyrażenia swojej opinii – m.in. w zakresie proponowanych przebiegów.

Dyżury informacyjne dla właścicieli gruntów na trasach linii oraz innych zainteresowanych mieszkańców prowadziły zespoły złożone m.in. z ekspertów w zakresie projektowania linii, oceny ich oddziaływania na środowisko itd.

Każde ze spotkań trwało 4 godz. – było to razem 200 godzin rozmów na terenach sołectw objętych planowanymi inwestycjami. Dodatkowo przeprowadzono liczne indywidualne spotkania online oraz uruchomiono – działające nadal – infolinię i skrzynkę kontaktową.

Na terenie wszystkich gmin, które obejmie inwestycja, znajduje się blisko 1000 nieruchomości prywatnych właścicieli. Przeprowadzone spotkania cieszyły się dużym zainteresowaniem. W sumie w procesie konsultacji społecznych zgłoszono ponad 400 uwag dot. przebiegów. Każda z nich została przeanalizowana, wiele uwzględniono.

Trwa inwentaryzacja środowiskowa. W zależności od jej końcowych wyników, trasy linii mogą ulec jeszcze niewielkim zmianom. Na tym etapie inwestor nie przewiduje innych zmian przebiegów. Nadal możliwe są jednak drobne korekty dotyczące miejsc posadowienia słupów. W razie takiej potrzeby – prosimy o kontakt za pośrednictwem formularza kontaktowego, z wykorzystaniem adresu pomorzedajemoc@pse.pl lub infolinii – tel. 887 778 992 (działa od poniedziałku do piątku, w godzinach 12:00-15:00).

Prace nad budową morskich farm wiatrowych i inwestycji towarzyszących, takich jak linie NN i stacje elektroenergetyczne, postępują wielotorowo.

Na początkowym etapie prowadzone prace skupiały się na określeniu wstępnych możliwych lokalizacji stacji i wytyczeniu korytarzy liniowych, które w największym stopniu uwzględnią zarówno oczekiwania społeczne jak i ograniczenia środowiskowe i techniczne.

Propozycje lokalizacji stacji i przebiegu linii zostały następnie przekonsultowane. Konsultacje objęły 22 gminy województwa Pomorskiego. Pracę w terenie prowadziły zespoły złożone m.in. z ekspertów w zakresie projektowania linii, oceny ich oddziaływania na środowisko itd.

Wstępne przebiegi skonsultowano najpierw m.in. ze Starostwami Powiatowymi, Pomorskim Urzędem Wojewódzkim, Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska, PGL Lasy Państwowe, PGW Wody Polskie, Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Następnie zaprezentowano je władzom samorządowym i biurom planowania przestrzennego w gminach.

Przeprowadzono blisko 100 spotkań informacyjno-uzgodnieniowych z wójtami, burmistrzami i radami wszystkich gmin objętych projektem. Kolejnym etapem prac było kilkadziesiąt ogólnodostępnych dyżurów konsultacyjnych dla właścicieli gruntów na trasach linii oraz innych zainteresowanych mieszkańców. Każde ze spotkań trwało 4 godz. – było to razem 200 godzin rozmów na terenach sołectw objętych planowanymi inwestycjami. Dodatkowo przeprowadzono liczne indywidualne spotkania online oraz uruchomiono – działające nadal – infolinię i skrzynkę kontaktową.

Na terenie wszystkich gmin, które obejmie inwestycja, znajduje się blisko 1000 nieruchomości prywatnych właścicieli. Przeprowadzone spotkania cieszyły się dużym zainteresowaniem. W sumie w procesie konsultacji społecznych zgłoszono ponad 400 uwag dot. przebiegów. Każda z nich została przeanalizowana, wiele uwzględniono.

Efektem prac są uzgodnione lokalizacje stacji oraz trasy linii, które przekazano władzom gmin oraz opublikowano na stronie pomorzedajemoc.pse.pl w zakładce Inwestycje/Lokalizacja inwestycji.

Trwa inwentaryzacja środowiskowa. W zależności od jej końcowych wyników, trasy linii mogą ulec jeszcze niewielkim zmianom. Na tym etapie inwestor nie przewiduje innych zmian przebiegów. Nadal możliwe są jednak drobne korekty dotyczące miejsc posadowienia słupów. W razie takiej potrzeby – prosimy o kontakt za pośrednictwem formularza kontaktowego, z wykorzystaniem adresu pomorzedajemoc@pse.pl lub infolinii – tel. 887 778 992 (działa od poniedziałku do piątku, w godzinach 12:00-15:00).

Prąd z morskich farm wiatrowych na Bałtyku ma popłynąć w 2026 roku. PSE oddadzą w tym czasie stację i pierwszą linię najwyższych napięć. Na przestrzeni kolejnych lat ilość produkowanej na Bałtyku energii elektrycznej będzie stopniowo rosła. Dlatego do roku 2028 powstaną kolejne linie, aby tę moc efektywnie wprowadzić do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.

Infrastruktura elektroenergetyczna jest bezpieczna dla jej sąsiadów – zarówno ludzi, jak i zwierząt. Budowa nowych stacji i linii jest zawsze realizowana zgodnie z surowymi normami wynikającymi z polskiego i europejskiego prawa, w tym normami ochrony środowiska. W trakcie eksploatacji powołane do tego instytucje czuwają nad przestrzeganiem restrykcyjnych poziomów oddziaływania obiektów na otoczenie.

Prowadząc inwestycje związane z infrastrukturą elektroenergetyczną Polskie Sieci Elektroenergetyczne dokładają wszelkich starań, aby realizowane przedsięwzięcia – zarówno na etapie budowy, jak i późniejszej eksploatacji – w jak najmniejszym stopniu oddziaływały na środowisko i otoczenie.

Podczas projektowania przebiegu linii Inwestor minimalizuje liczbę miejsc, w których linia zbliża się do budynków mieszkalnych. Ogranicza się też długość linii oraz powierzchnię, którą zajmuje – np. na terenach wykorzystywanych do celów rolniczych.

Dodatkowo przebieg linii jest planowany tak, aby – w miarę możliwości – ograniczyć wycinkę lasu lub innego drzewostanu, a także ingerencję w krajobraz o wyjątkowych walorach widokowych.

W zakresie emisji pola elektromagnetycznego zachowywana jest odpowiednia wysokość zawieszenia przewodów nad ziemią, co pozwala minimalizować oddziaływanie. 

Natomiast aby zmniejszyć szum generowany przez linie stosuje się nowoczesne przewody „wiązkowe” oraz izolatory, dzięki którym montowane linie hałasują zdecydowanie mniej, niż te stosowane w minionych latach.

Ograniczenia dotyczą wyłącznie obszaru „pasa technologicznego”, o szerokości 70 metrów wzdłuż całej linii (2 x 35 metrów od osi linii). W obrębie pasa nie można budować budynków mieszkalnych, ani sadzić drzew o docelowej wysokości powyżej 3 metrów. Jednak poza granicą pasa nie ma żadnych ograniczeń w użytkowaniu nieruchomości, a jej przeznaczenie – np. rolnicze – nie ulega zmianie.

To instrument prawny służący do regulowania relacji między PSE (właścicielem infrastruktury przesyłowej), a właścicielem (lub użytkownikiem wieczystym) nieruchomości, na której ma zostać wybudowana infrastruktura przesyłowa. Zawierając umowę służebności, właściciel (użytkownik wieczysty) zgadza się na posadowienie na jego nieruchomości infrastruktury przesyłowej i deklaruje umożliwienie dostępu do niej – w celu późniejszej eksploatacji. Z tytułu ustanowienia służebności przesyłu właściciel nieruchomości otrzymuje jednorazowe wynagrodzenie.

Inwestor może skorzystać z administracyjnego ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości na trasie linii wynikającego z decyzji o ustaleniu lokalizacji strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowej – tzw. decyzji lokalizacyjnej, którą wydaje odpowiedni wojewoda. Dzieje się tak, jeśli ustanowienie służebności nie jest możliwe, np. gdy właściciel nie zgodził się na posadowienie infrastruktury przesyłowej na jego nieruchomości. Procedura ta przeprowadzana jest także, gdy nie ma możliwości ustalenia właściciela nieruchomości albo gdy nie są wyznaczone granice działki. Inwestor może też zdecydować się na rozwiązanie administracyjne w związku z koniecznością pilnej realizacji inwestycji. W decyzji lokalizacyjnej wojewoda określa, w jakim zakresie inwestor może korzystać z danej nieruchomości. Ten sam organ wydaje decyzję w zakresie odszkodowania – również wypłacanego jednorazowo.

Zarówno służebność przesyłu, jak i administracyjne ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, zostają wpisane do księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości.

Dla każdej nieruchomości położonej w pasie technologicznym linii zostaje sporządzony operat szacunkowy. Jest to wycena wykonana przez niezależnego rzeczoznawcę majątkowego. Stanowi ona podstawę do określenia wysokości wynagrodzenia (w przypadku służebności przesyłu) lub odszkodowania (w przypadku administracyjnego ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości), jakie oferowane będzie właścicielowi.

Do wynagrodzenia lub odszkodowania uprawnieni są wszyscy właściciele, przez których działki przechodzić będzie pas technologiczny. Wysokość kwoty zależna będzie od wielu czynników, m.in.: zagospodarowania nieruchomości, jej przeznaczenia, lokalizacji itp.

W przypadku ustanowienia służebności przesyłu odszkodowania za straty powstałe podczas budowy i eksploatacji linii zostaną ustalone po wykonaniu robót, na podstawie odrębnego porozumienia z wykonawcą inwestycji i uregulowane przez wykonawcę inwestycji.

W przypadku ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości, odszkodowanie ustalone decyzją wojewody uwzględnia także powstałe szkody.

Prawo własności gruntu pozostaje w rękach właściciela. Nie dochodzi również do zmian w zakresie użytkowania wieczystego. Dzięki służebności przesyłu / ograniczeniu sposobu korzystania z nieruchomości, PSE uzyskuje jedynie ograniczone prawo do korzystania z gruntów w związku z budową linii i jej późniejszą eksploatacją.

Standardowo rozpiętości przęseł pomiędzy słupami linii 400 kV wynosi około 350 – 450 metrów, w zależności od ukształtowania terenu. Może się zdarzyć, że odległości między słupami będą na różnych odcinkach większe lub mniejsze. Wysokość również może być różna – zwykle jest to od 55 do 75 metrów. Wyjątkiem są konstrukcje nadleśne, które mogą być wyższe – aby wynieść linię nad korony drzew. Stosuje się je, żeby ograniczyć wycinkę lasu.

Linie elektroenergetyczne najwyższych napięć o napięciu 400 kV buduje się pod ziemią niezwykle rzadko i tylko w wyjątkowych sytuacjach.

Po pierwsze – linia prowadzona pod ziemią ma swoje ograniczenia techniczne. Sprawność linii kablowej 400 kV prądu przemiennego jest bardzo niska, a każdy kolejny kilometr obniża jej efektywność. Dalego najdłuższe linie tego typu na terenie Europy mają zaledwie ok. 19 km w centrum Londynu, 12 km w Danii i Austrii (Wiedeń), 9 km na granicy Włoch i Szwajcarii (ze względu na przebieg przez Alpy) oraz 8 km w Niemczech w centrum Berlina.

Po drugie – linie kablowe buduje się tylko tam, gdzie po prostu nie ma żadnej alternatywy – czyli w centrach ogromnych miast (Londyn, Berlin, Tokio) czy też w skrajnie trudnych warunkach.

Po trzecie – w przypadku kabli zakopanych w ziemi wszelkie prace eksploatacyjne czy naprawy w sytuacji awarii są znacznie trudniejsze niż w przypadku linii napowietrznych. Zlokalizowanie i naprawa awarii w przypadku linii kablowej może zająć kilka dni a nawet tygodni, w przypadku tradycyjnej konstrukcji – kilka do kilkunastu godzin. Należy przy tym pamiętać, że linia 400 kV to autostrada elektroenergetyczna, służąca zasilaniu setek tysięcy odbiorców.

PSE realizując inwestycje związane z rozwojem sieci elektroenergetycznych stają się częścią lokalnych społeczności. Dlatego inwestor, wspólnie z gminami, poszukuje i wspiera inicjatywy, których realizacja przynosi korzyści mieszkańcom. Zwykle są to projekty służące ochronie zdrowia, rozwojowi infrastruktury we wspólnej przestrzeni gminnej, z obszaru edukacji i sportu oraz ochrony środowiska.

Wparcie lokalnych inicjatyw odbywa się poprzez program WzMOCnij swoje otoczenie. Informacje o możliwości pozyskania środków są opisane na stronie programu wzmocnijotoczenie.pl

Ponadto PSE wspierają lokalne społeczności m.in. poprzez odprowadzanie podatku od nieruchomości w wysokości do 2% wartości inwestycji na obszarze gminy. Otrzymane środki gminy przeznaczają na inicjatywy związane z poprawą jakości życia swoich mieszkańców.